Lãi suất cơ sở là gì? Tác động như thế nào đến lãi suất vay?

Lãi suất cơ sở (hay còn gọi là lãi suất tham chiếu) là mức lãi suất mà các ngân hàng và tổ chức tín dụng sử dụng làm căn cứ để xác định các mức lãi suất cho vay hoặc huy động vốn trong nền kinh tế. Lãi suất cơ sở thường được quyết định bởi Ngân hàng Nhà nước hoặc các tổ chức tài chính, và có thể thay đổi tùy thuộc vào các yếu tố kinh tế vĩ mô như chính sách tiền tệ, tỷ lệ lạm phát, hoặc sự điều chỉnh của thị trường tiền tệ.

Các loại lãi suất cơ sở phổ biến:

1. Lãi suất chiết khấu: Đây là lãi suất mà Ngân hàng Nhà nước áp dụng khi cho các ngân hàng khác vay tiền.
2. Lãi suất repo: Lãi suất áp dụng khi ngân hàng thực hiện các giao dịch mua lại trái phiếu với Ngân hàng Nhà nước.
3. Lãi suất liên ngân hàng: Là lãi suất mà các ngân hàng thương mại áp dụng cho nhau trong các giao dịch vay mượn ngắn hạn.

Tác động của lãi suất cơ sở đến lãi suất vay:

1. Tăng/giảm lãi suất cơ sở sẽ tác động trực tiếp đến lãi suất vay:
   • Khi lãi suất cơ sở tăng, các ngân hàng sẽ phải chịu chi phí vay mượn cao hơn từ Ngân hàng Nhà nước hoặc các tổ chức tài chính khác. Điều này dẫn đến việc họ sẽ tăng lãi suất cho vay để duy trì lợi nhuận.
   • Ngược lại, khi lãi suất cơ sở giảm, chi phí vay mượn của các ngân hàng giảm, và họ có thể giảm lãi suất cho vay để thu hút khách hàng.
2. Lãi suất vay thay đổi theo từng loại sản phẩm:
   • Các khoản vay có lãi suất thay đổi (ví dụ như vay tín chấp, vay mua nhà…) thường có lãi suất gắn với lãi suất cơ sở. Khi lãi suất cơ sở thay đổi, lãi suất vay của khách hàng cũng sẽ điều chỉnh tương ứng.
   • Các khoản vay có lãi suất cố định sẽ không chịu ảnh hưởng ngay lập tức từ sự thay đổi của lãi suất cơ sở, nhưng có thể bị điều chỉnh lại khi hết kỳ hạn của hợp đồng vay.
3. Tác động đến quyết định vay mượn:
   • Khi lãi suất cơ sở tăng, người dân và doanh nghiệp có thể hạn chế vay mượn vì chi phí vay cao hơn, điều này có thể làm giảm nhu cầu tín dụng và làm giảm sự tăng trưởng kinh tế.
   • Khi lãi suất cơ sở giảm, người dân và doanh nghiệp có thể dễ dàng tiếp cận vốn vay với chi phí thấp hơn, từ đó thúc đẩy tiêu dùng và đầu tư.

Tóm lại, lãi suất cơ sở là yếu tố quan trọng quyết định mức độ chi phí vay mượn trên thị trường, và nó có ảnh hưởng trực tiếp đến lãi suất vay mà khách hàng phải trả khi vay vốn từ ngân hàng.